CMYK – powrót do szkoły

W literach CMYK zawiera się kilka rzeczy. Często nazywamy tak po prostu komplet tuszów do drukarek, a graficy są zaznajomieni z tym pojęciem od strony projektowania materiałów do druku. Każde zagadnienie jednak jest ze sobą w jakiś sposób powiązane. W celu prostszego wyjaśnienia tego, co oznacza CMYK – muszę wrócić do szkoły i przypomnieć sobie i Wam teorię koloru.

CMYK – podstawy koloru

Co prawda było to bardzo dawno i właściwie ledwo pamiętam czasy szkolne, ale przypominam sobie kawałek po kawałku lekcje plastyki, na której uczono nas teorii koloru. Podzielone kolorystycznie koło opisane wtedy zagadkowymi terminami – dziś jest dla mnie chlebem powszednim. 

Potraficie powiedzieć, jakie istnieją kolory podstawowe w palecie? Ja wiem! To czerwony, niebieski i żółty. Następnie na tej samej lekcji dowiedziałem się o kolorach pochodnych i dopełniających.

Podczas przeprowadzonego na lekcji eksperymentu stwierdziłem, że sposób w jakie farby mieszają się w wodzie, tworząc inne kolory jest piękny!

Pierwsze lekcje plastyki, a CMYK

Zastanawiasz się teraz – co mają kolory podstawowe, pochodne i dopełniające, do naszej drukarkowej przestrzeni CMYK!?

Już tłumaczę! Pamiętasz, że kolory pochodne to czerwony, niebieski i żółty? Powiem więcej i rozbiję nasze tytułowe hasło na atomy i powiem, co się kryje za każdą literką.

C – cyjan (cyjan, błękitny)

M – magenta (purpurowy)

Y–   żółty (yellow)

K – czarny (black lub KEY COLOR)

Tak, jak na zajęciach w szkole mieszało się podstawowe kolory, aby stworzyć pochodne, tak samo podstawowe kolory w palecie CMYK mieszają się tak, aby powstały inne barwy. 

W obu przypadkach, w zależności od proporcji kolorów głównych – kolor pochodny będzie się różnił. Podstawowe kolory RYB, to ogólna teoria kolorów, wykorzystywana w tradycyjnej sztuce, na przykład podczas malowania farbami.

Profil kolorów CMYK został stworzony głównie dla celów przemysłu poligraficznego (chociaż ewidentnie oba profile są bardzo podobne).

Nakładane na siebie warstwami, w różnych proporcjach i kolejności półprzeźroczyste barwniki, tworzą mnóstwo kombinacji kolorystycznych. 

KEY COLOR – wyjaśniam

Co ciekawe, w barwach CMYK jest również czarny. W teorii oczywiście. W praktyce mówimy tutaj o bardzo ciemnym, brudno-brunatnym kolorze.

Dodatkową ciekawostką jest to, że w przemyśle drukarskim wykorzystanie 100% koloru czarnego z palety CMYK da mniej czarny odcień, niż 100% key color z domieszką 30% każdego składowego koloru, czyli cyjanu, magenty i żółtego.

CMYK, a drukowanie

Z pewnością – tak jak ja kiedyś – spotkała Cię sytuacja, kiedy po wydrukowaniu obrazka lub jakieś grafiki z komputera, okazało się, że to co widzisz na kartce kompletnie nie odzwierciedla tego co na ekranie. W głowie kilka myśli, w tym te na temat słabej jakości drukarki lub tuszów. 

Jednak to było jeszcze zanim zdobyłem tyle wiedzy! Teraz wiem, że to nie kwestia jakości drukarki albo materiałów eksploatacyjnych. Drukarki pracują na profilu kolorów CMYK, a komputer wyświetla grafiki i barwy w przestrzeni kolorów RGB. Stąd różnica podglądu i wydruku. 

Jeśli chcesz wiernie odwzorować druk względem podglądu – powinieneś zaopatrzyć się w odpowiedni program graficzny, pozwalający konwersję profilu kolorów. Jeśli jego nie masz, spróbuj po prostu wybrać bardzo wysoką jakość druku i odpowiedni papier. 

CMYK w praktyce – na co zwrócić uwagę?

Specjalnie dla Was wydrukowałem i udokumentowałem różnice, jakie mogą występować wraz z użyciem różnych profili koloru. Zwróćcie uwagę na różnice koloru głównego w naszym logo oraz tytułów nad nim.

Dodatkowo, dwie czarne kropki po środku ukazują to, o czym mówiłem kilka akapitów wcześniej w profilu CMYK. 

Sam czarny z użyciem czystego, 100% K wygląda jakby był wyblakły (po lewej na dole), a jeśli w ustawieniach dodasz po 30% każdego z kolorów (cyan, magenta i yellow), czarny będzie tak wyraźny, jak Twoje pranie po dobrym proszku.

Oczywiście pamiętajcie, że nie jest to szczególnie ważne jeśli drukujesz podstawowe obrazki dla własnego użytku. Dla przeciętnego zjadacza chleba jest to informacja przydatna właściwie tylko w przypadku podejrzenia słabej jakości tuszów lub urządzenia – pomaga zrozumieć, skąd czasem pochodzą takie różnice w barwie. 

Osoby pracujące jako graficy mają to już szczególnie obcykane – dlatego ten artykuł jest skierowany do każdego, niedzielnego użytkownika drukarki.

Przykład 

Specjalnie wybrałem jedno z popularniejszych, kolorowych zdjęć, ukazujących piękne duńskie zabudowania, aby jako ciekawostkę pokazać Wam jakby to wyglądało. Uważam, że takie zdjęcia najlepiej pokażą na co składa się Twoje zdjęcie w czterech kolorach, z których składa się CMYK.

Zwróć uwagę na niebo w oryginalnym zdjęciu nie ma w nim prawie w ogóle czarnego, ani żółtego, dlatego też po rozłożeniu na części pierwsze, największa zawartość kolorów jest właśnie tam, gdzie powinien się znajdować. 

Przykładowo, żółte domy są najciemniejsze w warstwie żółtej, ponieważ właśnie tego koloru jest w tej części najwięcej – jak w przypadku niebieskiego na niebie. 

Swoją drogą – czyż nie jest to bardzo ciekawy sposób pokazywania kolorów, które nas otaczają?

Opracowała Marta Wnuszyńska