Prace introligatorskie – co warto wiedzieć?

Czy wiesz, co dzieje się z Twoimi wydrukami, gdy potrzebujesz czegoś więcej niż po prostu kopii? Zobacz czym są prace introligatorskie, czyli dział poligrafii, zajmujący się tworzeniem opraw i oprawianiem wydruków. Poznaj sposoby, jak możesz wyróżnić swoje wydruki i projekty. 

Czym jest introligatorstwo? 

W przeszłości zawód introligatora był ważny i cieszył się dużym szacunkiem. Rzemieślnicy ręcznie oprawiali książki, zabezpieczając je przed uszkodzeniami. Dzisiaj już nie każdy wie, kim jest introligator. Jego usługi nadal są jednak cenione. Prace introligatorskie skupiają się na przygotowywaniu druków do oprawy. Niektórzy specjaliści zajmują się renowacją starych książek.

W dzisiejszych czasach, drukarnie wykorzystują wiele nowoczesnych technologii, takich jak: wykrojniki czy krajarki papieru. Zastąpiły tym prace dawnych introligatorów, jednak ich umiejętności na różnych etapach produkcji są nadal wykorzystywane. Jeśli chcesz przeczytać o historii druku, zobacz mój artykuł: ,,Wynalezienie druku – historia druku w pigułce”.

Materiały i narzędzia używane w pracach introligatorskich 

Tak naprawdę każdy element używany w pracach introligatorskich, odgrywa kluczową rolę w procesie tworzenia trwałej i atrakcyjnej oprawy. W tej sekcji przyjrzymy się bliżej, jakie materiały najczęściej wykorzystuje się w introligatorstwie. 

• Papier – Jest to podstawowy materiał wykorzystywany w pracach introligatorskich. Wykorzystuje się go przy tworzeniu okładki czy wzmocnienia grzbietu książki. 
• Tektura – Wykorzystuje się ją głównie w tworzeniu twardych opraw. 
• Tkaniny – Wybierane są ze względu na estetykę i funkcjonalność, np: płótno lniane lub bawełniane o różnych wariantach kolorystycznych

Tak jak w każdym rzemiośle, narzędzia także odgrywają kluczową rolę przy tworzeniu finalnego produktu. Prace introligatorskie wykorzystują narzędzia, takie jak:  

• Gilotyny, noże i ostrza – Dzięki nim, możliwe jest precyzyjne cięcie materiałów. Dobiera się je odpowiednio do wybranego rodzaju materiału. 
• Prasy introligatorskie – Służą do wyrównywania i formowania oprawianych książek. 
• Maszyny introligatorskie – Pozwalają na szycie, klejenie czy foliowanie opraw. Niektóre, np.: złociarki, pozwalają na specjalnym zdobieniu materiałów, okładek książek, dyplomów czy menu.

Techniki introligatorskie 

Prace introligatorskie wykorzystują rozmaite techniki, najważniejsze z nich to: 

• Sztancowanie – Inaczej wykrawanie wydruków, to proces wycinania określonych kształtów z papieru, tektury czy innych materiałów. 
• Bigowanie – Polega na nakreślaniu linii na materiale, co ułatwia jego późniejsze składanie i zginanie, np. w przypadku broszur.
• Falcowanie – To proces składania papieru, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie pożądanie określonej ilości stron w formacie 
• Kaszerowanie – Jedna z metod uszlachetniania, w której na grubszy papier nakleja się cieńszą warstwę papieru w celu technologicznym lub dekoracyjnym 
• Rycowanie – Polega na nacinaniu materiału tak, aby pozostawić warstwę grafiką, co pozwala na jej łatwe oddzielenie. Wykorzystywane jest przy produkcji naklejek. 
• Perforowanie – Umożliwia odrywanie pożądanych części dzięki kropkom czy naciętych odcinkach papieru. Pozwala np. na oderwanie ulotek czy kuponów. 

Podsumowanie 

Warto pamiętać, że prace introligatorskie nie zajmują się tylko oprawianiem książek. Wykorzystuje się je również przy tworzeniu innych materiałów, np.: prac dyplomowych, ważnych dokumentów, dyplomów, katalogów czy notesów. Stosowane jest również szeroko przy produkcji materiałów reklamowych – ulotek, broszur, etykiet czy gazet. Jeśli czytasz książki i lubisz tworzyć rzeczy, zobacz mój artykuł: ,,Zakładka do książki – zrób to sam!”. 

Prace introligatorskie nie tylko chronią treści drukowanych materiałów, ale również podnoszą ich wartość estetyczną. Gotowe produkty zyskują na atrakcyjności oraz stają się bardziej użyteczne.