Jak napisać artykuł, reportaż i felieton?

Chcesz dowiedzieć się, jak napisać artykuł? Zastanawiasz się, co powinien zawierać reportaż? A może chcesz spróbować swoich sił jako felietonista? Dziś w artykule „gościnnym”, nasz copywriter opowie o tym, od czego zacząć przygodę z poszczególnymi formami literackimi.

Jak napisać artykuł – szkoła vs życie

Pamiętasz, czego uczyli Cię w szkole? Przyznam, że ja „jak przez mgłę”. Na pewno po latach przydaje się znajomość zasad ortografii i stawiania przecinków. Ta wiedza ma znaczenie nie tylko przy pracy z tekstem. Przydaje się również w życiu codziennym, bo nawet dobrze zredagowany e-mail czyta się lepiej niż nieestetyczny zbitek słów.

W dodatku po ziemi chodzi wielu ludzi, przykładających ogromną wagę do tego, co i jak piszemy. Podwójne spacje, zaczynanie zdań z małej litery czy zła składnia mogą sprawić, że np. stracimy szansę na pracę w fajnej firmie.

Pisanie artykułów – news? A może artykuł techniczny?

Kiedy zacząłem publikować pierwsze teksty jako dziennikarz hobbysta, zrozumiałem, że ortografia i interpunkcja zostają ze mną. Inne prawdy wyniesione ze szkoły odłożyłem na półkę. W przypadku artykułu zasada „wstęp, rozwinięcie, zakończenie” oznacza coś zupełnie innego.

Styl pisania zależy od tego, co chcesz napisać. News do gazety będzie inny aniżeli artykuł branżowy „do internetu”.

W tym drugim przypadku ważne jest zachowanie równowagi. Z jednej strony publikacja musi być merytoryczna i napisana przystępnym językiem. 

Jest jednak pewien haczyk. Ważne, aby w Twoim tekście znalazły się frazy kluczowe, które pozwolą odbiorcom odszukać go poprzez wyszukiwarki internetowe.

Temat SEO jest rozległy jak Ocean Spokojny i głęboki niczym ukryty w jego odmętach Rów Mariański. 

Wiedza, którą się dzielę na temat SEO copywritingu to zaledwie kilka zdań wyciągniętych z tomu wielkości zapomnianych encyklopedii PWN.

Jak napisać artykuł – od czego zacząć

Lecimy zgodnie z zaleceniami.

Zbierz informacje

Zrób dobry research. Tutaj przyda się „Wujek Google”. Przeczytaj tematycznie podobne artykuły, poszukaj wypowiedzi ekspertów i zbierz przykłady. Sprawdź statystyki. Jeśli trafisz na ciekawe cytaty, to też je zachowaj. Przydadzą się na później np. przy konkluzji lub wnioskach.

Utwórz plan

Artykuł podzielony na akapity, sekcje i podsekcje lepiej się czyta. Nic nie odrzuca czytelnika bardziej niż wizja męczenia oczu dziesiątkami linijek wąsko ułożonego tekstu. Jedna pod drugą. Bez spacji, enterów i nagłówków (te ostatnie mają też znaczenie podczas po pozycjonowanie).

Gotowi? No to zaczynamy!

Pisanie artykułów – SEO i dobry styl

Kiedy już poznasz frazy kluczowe, musisz je zgrabnie wpleść w tytuł, a także w tzw. lead. Lead to inaczej wstęp do artykułu. To taki krótki akapit będący płynnym przejściem pomiędzy tytułem i właściwą treścią publikacji.

Sztuką SEO copywritingu jest zredagowanie tytułu i wstępu tak, aby był jednocześnie przyciągający i interesujący.

Podczas surfowania po Internecie (ktoś tak jeszcze mówi?) naszą uwagę kradną setki bodźców. Publikacja naszego autorstwa będzie miała mniej niż sekundę, aby przykuć uwagę czytelnika.

Jeśli to się uda, musimy zrobić wszystko, aby nie odpaść na kolejnym etapie – leadzie i rozwinięciu artykułu.

Istotnym jest przygotowanie tekstu w sposób naturalny. Czytelnik od razu dostrzeże podstęp, jeśli trafi na marketingową papkę, zredagowaną pod wyszukiwarkę.

Doświadczenie przychodzi jednak z praktyką.

Teraz przejdźmy do akapitów. Dziel tekst tak, aby był przyjemny wizualnie. Pamiętaj o nagłówkach. Wpływają nie tylko na czytelność. Są ważne również ze względu na pozycjonowanie. 

Pełnią też funkcję nawigacyjną!

Niestety, mało kto dziś czyta publikacje w internecie “od deski do deski”. Zazwyczaj scrollujemy strony w poszukiwaniu tego, co nas interesuje. 

Siłą rzeczy nasz mózg doszukuje się wytłuszczonych nagłówków, a dopiero potem skupia się na tym, co jest w sekcji pod nimi.

Pamiętaj o zakończeniu. Powinno być treściwym podsumowaniem Twojego artykułu i zawierać konkluzję. Możesz zakończyć artykuł pytaniem „call to action” lub ciekawym faktem.

Pozwól surowemu tekstowi odpocząć. Niech trochę poleży. Daj mu nabrać mocy. Przeczytaj go jeszcze raz. Popraw błędy, sprawdź przecinki. Dopiero po tym wypuść go do publikacji.

Ważne!

Nigdy nie kopiuj fragmentów tekstów innych autorów. Inspirowanie się pracą innych nie jest niczym złym. Kopiowanie całych akapitów i publikowanie ich jako pracy własnej to działanie sprzeczne z prawem, nieetyczne i szkodliwe pod kątem pozycjonowania w wyszukiwarkach internetowych.

Jak napisać artykuł do mediów

Pewne elementy publikacji „technicznych” oraz tekstów pisanych do mediów są stałe.

Wybierz temat, o którym chcesz opowiedzieć czytelnikowi. Upewnij się, że masz wystarczającą wiedzę na temat i dostęp do źródeł informacji, które Ci pomogą.

Kilkukrotnie zweryfikuj, czy źródła, z których korzystasz są rzetelne i wiarygodne. Artykuły w internecie da się edytować. Jeśli zostanie wydrukowany, błędne informacje trudniej sprostować.

Utwórz plan swojej publikacji. Zawrzyj w nim wstęp (lead), rozwinięcie i podsumowanie. Twoje myśli muszą być uporządkowane. Więc i tutaj podziel tekst na sekcje (akapity).

Zaletą artykułów prasowych jest większa swoboda w zabawie słowem. Nie musisz się tutaj skupiać na frazach pod wyszukiwarki. Takie artykuły „żyją” jednak krócej, więc kluczowym jest zdobycie uwagi czytelników poprzez chwytliwy tytuł i zwięzły wstęp.

Taki, który sprawi, że zatrzyma na chwilę scrollowanie i zdecyduje się na lekturę.

Pamiętaj, że na zdobycie uwagi masz zaledwie ułamek sekundy! 

Zawsze przedstawiaj informacje w sposób zrozumiały dla czytelnika. Używaj prostego i klarownego języka. Unikaj zawiłych sformułowań i trudnych terminów. Jeszcze raz powtórzę – podziel treść na sekcje i podsekcje, aby łatwiej było zrozumieć strukturę Twojego artykułu.

Pomyśl o zakończeniu i jego konkluzji. Tekst nie może się urywać od tak.

Przed publikacją lub wysłaniem do redakcji przeczytaj swoje dzieło kilka razy. Popraw błędy ortograficzne, gramatyczne i interpunkcyjne. Upewnij się, że treść jest logiczna i spójna.

Każda gazeta ma swoje wymagania. Artykuły do prasy papierowej mają często odgórnie narzucony limit znaków. Upewnij się więc, że Twój tekst nie jest za długi.

Stosując powyższe zasady możesz napisać zarówno artykuł do gazetki szkolnej, jak i publikację do ogólnopolskiego magazynu.

Kiedy już opanujesz podstawowe zasady pisania „prostych” artykułów, warto sięgnąć po inne formy, jak np. reportaże.

Reportaż – definicja

Reportaż jest formą tekstu publicystycznego, w którym autor opowiada o swoich przeżyciach, obserwacjach i wrażeniach związanych z napotkanymi ludźmi, miejscami lub wydarzeniami. 

Przede wszystkim skupia się jednak na opowieści – na historiach opowiadanych przez jego twórcę. Reportaż opiera się na faktach. Często są to historie przekazane przez ludzi, których napotkał autor.

Ta forma wypełniona jest szczegółowymi opisami scenerii, postaci i ich zachowań. Zawiera dialogi oraz własne przemyślenia.

W ten sposób reportaż sprawia, że czytelnik może wczuć się w opisywaną sytuację.

Autor może podejść do tematu z różnych stron i przedstawić opinie oraz perspektywy innych świadków tej samej historii. W tego typu publikacji warto też uwzględnić kontekst społeczno-historyczny czy polityczny danej sytuacji.

Reportaż może dotyczyć zarówno wydarzeń aktualnych, jak i wydarzeń historycznych. Autorzy często dotykają ważnych kwestii społecznych czy życia codziennego. Ten gatunek publikacji cechuje zazwyczaj dobra jakość literacka i ubarwienie tekstu poprzez opisowe elementy.

Reportaże pojawiają się w prasie, radiu, telewizji oraz w internecie. Stanowią ważne źródło informacji oraz poznawania różnych punktów widzenia. Często kształtują świadomość społeczną i kulturową czytelników, dlatego w ich przekazie tkwi tak duża siła.

Jak napisać reportaż?

Napisanie reportażu przypomina pisanie powieści. W pierwszej kolejności potrzebny będzie plan. Musisz więc spisać każde z wydarzeń, które składa się na całą historię.

Pamiętaj, że zabierasz czytelnika w swego rodzaju podróż – a co za tym idzie – musi on oczyma swojej wyobraźni zobaczyć to, co Ty. Nie stroń od cytowania najważniejszych dialogów. Buduj opisy miejsc, które chcesz mu pokazać. Nie kładź nacisku na zbędne wydarzenia – skup się na tych będących mocnymi punktami Twojego reportażu.

Musi on nieść za sobą emocje. Emocje chwytające za serce i tak plastyczne, że czytelnik zagłębiając się w każdy kolejny akapit poczuje to samo, co Ty – świadek opisywanych wydarzeń lub redaktor historii ludzi o nich opowiadających.

Niestety, nie przedstawię Ci prostej recepty na reportaż. Moim zdaniem – taka nie istnieje. Pewne reportażowe schematy każdy autor musi sobie wypracować.

Pamiętaj, że trening czyni mistrza.

Zanim zabierzesz się za reportaż, zmierz się z felietonem. To lżejsza forma i dobry trening.

Felieton – definicja

Felieton to utwór publicystyczno-dziennikarski poruszający różnorodne tematy. Felietoniści chętnie dotykają kwestii społecznych, obyczajowych i kulturalnych. Teksty są pisane w sposób lekki i efektowny.

Nie stronią od satyry, ironii, humoru. Zazwyczaj wyrażają punkt widzenia autora i dotyczą prawdziwych wydarzeń.

Napisanie felietonu, podobnie jak napisanie reportażu, nie jest jednak proste. Moim zdaniem felieton należy do łatwiejszych gatunków literackich. Jest też lżejszy, bo wypełniony satyrą.

Jak napisać felieton?

Każdy tekst ma swój cel. Felieton również. Określ go przed rozpoczęciem pisania. Zastanów się, co chcesz przelać na papier (lub klawiaturę). Określ swojego odbiorcę i to, co chcesz mu przekazać.

Kiedy sprecyzujesz odbiorcę, dobierz język felietonu. Inne porównania i analogie skierujesz do programistów, innymi posłużysz się pisząc do kierowców. Pisz lekko i swobodnie.

Felieton to swego rodzaju mowa wygłoszona do słuchaczy. Czytając Twoje słowa powinni je słyszeć w swojej głowie. Lekkie pióro się zatem przyda. Sięgaj po aluzje, sugestie, skojarzenia i porównania. Eksperymentuj słowem!

Zawsze pisz w pierwszej osobie Pamiętaj, że felieton to komentarz autora. Jest on prezentacją Twojego punktu widzenia. Uważaj, jakie emocje u odbiorców chcesz wywołać. Słowa mają wielką moc.

 Przekonał się o tym Jeremy Clarkson. Jego grudniowa publikacja na łamach brytyjskiego dziennika „The Sun”, w której komentował dokumentalną serię Netflixa „Meghan i Harry” zakończyła się wielkim skandalem.

Jak napisać artykuł – epilog

Praca z tekstem jest czasochłonna. Bębenki słuchowe bolą od dźwięku uderzeń opuszkami palców w klawisze. Stawom w palcach grozi zwyrodnienie, a oczy mają dość blasku monitora.

Zabawa słowem pisanym daje jednak pewną satysfakcję. Szczególnie, gdy zyskujesz pierwszych odbiorców.

Ćwicz, eksperymentuj, publikuj. W dobie mediów społecznościowych masz szansę zyskać audytorium bez potrzeby wysyłania maszynopisów do wielkich redakcji (jak to ma miejsce na starych filmach).

Dbaj o estetykę i zasady poprawnej pisowni.

Pamiętaj też, że poniekąd z zabawy słowem powstał… Harry Potter!

Przeczytaj też Umowa w formie ustnej – czy warto?.