Formaty papieru – drukowanie na różnych rozmiarach arkuszy
Najbardziej popularnym formatem papieru jest format A4. Na nim jednak rozmiary arkuszy się nie kończą. Zeszyty, książki, koperty – to wszystko dostępne jest w arkuszach papieru o różnych rozmiarach. Jeśli chodzi o drukowanie, to podstawową informacją, jaką otrzymujemy od producenta jest to, w jakim rozmiarze papieru nasz model urządzenia może drukować. Zazwyczaj jest to A4, czasem A3. Jednak drukarki często radzą sobie również z innymi nieoczywistymi formatami. Przybliżę Ci dzisiaj, jak wyglądają różne formaty papieru, jakie mają wymiary oraz pokażę jak ustawić odpowiedni format papieru w drukarce. Zaczynajmy!
Stosowane w drukarniach i rysunku technicznym, standardowe rozmiary papieru są zgodne z międzynarodową normą ISO 216. Definiuje ona dwie serie formatów: oznaczane literami A oraz B. Dodatkowo, każdy format jest oznaczony cyfrą określającą jego wielkość, przy czym 0 odnosi się do największego formatu.
Format papieru A
Zgodnie z wspomnianymi oznaczeniami, największy format papieru z serii A to A0. Jego pole powierzchni wynosi 1m2. Połową arkusza A0 jest arkusz A1. Z kolei połową arkusza A1 jest arkusz A2. Widzicie już zależność?
Każdy kolejny arkusz formatu A powstaje poprzez złożenie na pół arkusza formatu o jeden większego wzdłuż dłuższego boku. Odnosząc tę regułę do wymiarów papieru – szerokość arkusza większego formatu jest równa długości arkusza mniejszego.
Wymiary najpopularniejszych formatów papieru serii A
Zdecydowanie najczęściej stosowanym rozmiarem papieru jest A4. Używany jest do drukowania wszelkich dokumentów. Możesz się z nim także spotkać tworząc rysunki (np. kolorowanki) z małym artystą, ponieważ jest to standardowy format kartki z bloku rysunkowego.
Wymiary kartki A4 to 210 x 297 mm (czyli 21 x 29,7 cm). Jak widać na grafice powyżej, dłuższy bok arkusza papieru A4 jest równy krótszemu bokowi arkusza papieru A3.
Wymiary kartki formatu A3 to 297 x 420 mm (czyli 29,7 x 42 cm). Chcąc wydrukować dokument w tym formacie można spróbować dzielenia dokumentu na części lub zaopatrzyć się w drukarkę A3. Kilka takich urządzeń polecałem tutaj: Ranking drukarek A3.
Zgodnie z opisanym schematem powstawania mniejszych formatów, połowa kartki A4 to format A5. Jest to rozmiar standardowego zeszytu szkolnego. Format A6 to z kolei często używany format papieru fotograficznego oraz pocztówek.
Arkusze w formatach większych niż A3 są zazwyczaj stosowane do drukowania plakatów oraz tworzenia rysunków technicznych.
Format papieru B
Format papieru B jest znacznie większy niż jego poprzednik. Powierzchnia kartki formatu B jest o około 41% większa od kartki formatu A o tym samym numerze. Krótszy bok, największego z tej serii, formatu B0 wynosi 1m.
Formaty papieru serii B są szczególnie znajome branży drukarskiej i poligraficznej. Na początku, używane były jako formaty robocze z marginesami, które po wydruku obcinano, tak aby domyślnie pozostał tylko arkusz o wielkości formatu A. Obecnie nie jest to wymóg, ale wciąż papier formatu B jest używany do drukowania plakatów, diagramów, gazet oraz książek.
W codziennym życiu najczęściej możemy spotkać format B5, kupując np. kalendarz książkowy. Jego wymiary to 176 x 250 mm (czyli 17,6 x 25 cm).
Inne wybrane formaty papieru
Format papieru C
Poza A i B mamy także ustandaryzowany normą ISO 269 format papieru C, który przede wszystkim określa rozmiary kopert. Numer rozmiaru koperty formatu C informuje jakiej wielkości arkusz papieru formatu A zmieści się w niej bez składania.
To znaczy, że w kopertę o formacie C4 bez problemu zmieścisz dokument w formacie A4.
Format DL
Najprostszym opisem formatu DL jest powiedzenie, że to klasyczna kartka formatu A4 złożona na trzy. Jego wymiary to więc 99 x 210 mm (czyli 9,9 x 21 cm). Arkusze tego typu stosowane są do druku ulotek, broszur czy zaproszeń.
Odrobinę większy rozmiar ma koperta DL – jedna z najpopularniejszych. Jest to 110 x 220 mm (czyli 11 x 22 cm).
Formaty arkuszy w innych krajach
Skupiliśmy się dotychczas na podstawowych formatach papieru obowiązujących w Polsce oraz większości krajów świata. Jednak oprócz tradycyjnych wymiarów papieru opisanych wyżej, istnieją inne formaty. Na przykład w USA, Kanadzie i częściowo w Meksyku obowiązuje standard formatu papieru określony normą ANSI. Wśród tych rozmiarów najpopularniejsze są: Letter (listowy) i Legal (oficjalny).
- format Letter ma wymiary 216 x 279 mm (czyli 21,6 x 27,9 cm)
- format Legal ma wymiary 216 x 356 mm (czyli 21,6 x 35,6 cm)
Jak ustawić odpowiedni format papieru w drukarce?
Zakładam, że po tym wstępie znasz już podstawy teoretyczne i dobrze wiesz jakiego efektu druku pożądasz. Przejdźmy więc do części, w której współpraca z drukarką pomoże Ci go osiągnąć.
Ustawienia podajnika
Każda drukarka na podajniku papieru powinna mieć opisane formaty, z którymi współpracuje. Dodatkowo, powinna być wyposażona w suwaki, dające możliwość dostosowania szerokości oraz wysokości papieru. Opisane na podajniku rozmiary oczywiście w tym pomagają.
Spójrz na przykładowe zdjęcie drukarki z szufladą zamkniętą (papieru nie widać, gdy jest zamknięta). Suwaki są zaznaczone strzałkami. W pierwszej kolejności musisz ustawić ten po środku, aby uzyskać odpowiednią długość.
Następnie dopasowujesz szerokość tak, aby kartki były nieruchome podczas pracy drukarki. Zapobiega to zacinaniu papieru.
Zmiana ustawień drukowania
Nawet jeśli odpowiednio wprowadzisz papier do drukarki i dopasujesz suwaki, to druk nie będzie wyglądał tak jak powinien.
Jeśli chcesz wydrukować dokument w konkretnym rozmiarze, musisz to też zaznaczyć wysyłając zadanie do druku. W przeciwnym razie, możesz się zaskoczyć tym, co zobaczysz na kartce!
W oknie drukowania (na zdjęciu poniżej) są dostępne opcje takie jak rozmiar papieru, czy rozmiar zdjęcia, Po prawej stronie znajduje się podgląd tego, jak będzie wyglądał druk.
Poeksperymentuj. Sprawdź na podglądzie, jak wygląda druk, gdy wybierzesz papier A4, w rozmiarze zdjęcia zaznaczając rozmiar A6. Pamiętaj, że nie wszystkie drukarki są takie same!
Podsumowanie
Podsumowując, popularne serie formatów oznaczone są kolejnymi literami alfabetu, z czego najbardziej użytkowymi dla przeciętnego człowieka są rozmiary formatu A oraz C (do wielkości 3), a także koperty DL.
Jeśli chodzi o drukowanie dokumentów w różnych formatach, to jest to możliwe po zmianie odpowiednich parametrów drukarki. Na zwykłej domowej drukarce bez problemu poradzimy sobie z wydrukiem zdjęć, ulotek oraz kopert. Oczywiście, jeśli wymiary wykorzystywanego papieru znacznie przekraczają wymiary naszego podajnika w drukarce, to druk takiego dokumentu (np. plakatu) musimy powierzyć profesjonalistom.
Jeśli chciałbyś abym krok po kroku pokazał Ci w jaki sposób drukować na kopertach to zapraszam do artykułu w temacie drukowanie na kopertach. A jeśli interesuje Cię drukowanie zdjęć to zapraszam tutaj.
W razie pytań, skomentuj artykuł. Chętnie odpowiem!
FAQ
Format papieru to standardowy rozmiar arkusza używany w druku i produkcji papieru. Najczęściej stosowane są formaty A, B i C. Podstawowe rozmiary to: – A4: 210 × 297 mm (najbardziej powszechny format) – A3: 297 × 420 mm – A5: 148 × 210 mm – B5: 176 × 250 mm – C4: 229 × 324 mm Wszystkie te formaty są określone przez międzynarodową normę ISO 216.
Format A jest najpowszechniej stosowanym formatem papieru. Charakteryzuje się proporcją boków 1:√2, co oznacza, że po złożeniu arkusza na pół krótszymi bokami do siebie, otrzymujemy kolejny format z tej serii. A4 (210 × 297 mm) jest podstawowym formatem używanym w biurach, szkołach i domach. A3 często stosuje się w plakatach i rysunkach technicznych, A5 w notesach i ulotkach, a A1 i A0 w dużych plakatach i wydrukach technicznych.
Format B jest większy od formatu A i również ma proporcje boków 1:√2. B0 (1000 × 1414 mm) służy do dużych plakatów i map. B1 (707 × 1000 mm) i B2 (500 × 707 mm) są popularne w drukarniach i grafice artystycznej, a B5 (176 × 250 mm) jest często używany w książkach i broszurach.